Τρυφεροί στίχοι αλλά και «ηρωικές» μάχες με ζάχαρη και σιρόπι

Τότε παλιά, στο προϊστορικό (εάν κρίνουμε από το πόσο γρήγορα, πλέον, «απαρχαιώνονται» και συνακολούθως εξαφανίζονται, συχνά ανεπιστρεπτί, τα βιβλία, μεταξύ και πολλών άλλων πραγμάτων, βέβαια) έτος 2009, ο Κυριάκος Χαρίτος, πρωτοεμφανιζόμενος ως συγγραφέας και αναμφισβήτητα ταλαντούχος, είχε αληθινά ενθουσιάσει αναγνωστικό κοινό, ενηλίκων και ανηλίκων, και κριτικούς, καθώς, «αποφεύγοντας τις μιμήσεις, τις κοινοτοπίες ή τις καινούργιες αλλά άνοστες ιδέες» είχε παρασκευάσει, σαν καλός ζαχαροπλάστης, μια πρωτότυπη στην έμπνευσή της και εξαιρετική στην εκφραστική (δεν ξεχνάμε εδώ, οπωσδήποτε, και τη σπουδαία συνεισφορά της εικονογράφησης) εκτέλεσή της ιστορία, για την «προαιώνια αντιπαλότητα» κουραμπιέδων και μελομακάρονων.

Με σοφή μελέτη των γλωσσικών υλικών του και ανατρεπτική ευρηματικότητα στις περιπέτειες της πλοκής, ο Κ. Χαρίτος οδηγούσε την ιστορία του «Φον Κουραμπιές εναντίον Κόμη Μελομακαρόνη» σε μια θαυμαστή αντικορύφωση, παραδίδοντας εν τέλει «ένα αληθινά φρέσκο και γλυκό (αλλά διόλου γλυκερό) βιβλίο», και, μάλιστα, εντός του συγκεκριμένου εορταστικού μενού, όπου, συχνά πυκνά, ο κορεσμός από τις πολλές παρόμοιες συνταγές είναι φανερός. Η επετειακή/ συλλεκτική έκδοση, λοιπόν, η οποία κυκλοφόρησε στα τέλη του φετινού φθινοπώρου είναι όχι μόνον ευεξήγητη αλλά, το λιγότερο, αναμενόμενη και, φυσικά, ιδιαιτέρως ευπρόσδεκτη.

Επιπλέον, όμως, όπως συνήθως, άλλωστε, συμβαίνει με τα πνευματικά δημιουργήματα τα οποία (στο πλαίσιο πάντοτε των δυνατοτήτων και των προθέσεών του το καθένα) συνιστούν και λογοτεχνία ψυχαγωγίας εκτός από λογοτεχνία διασκέδασης, η εκ νέου ανάγνωση (του βιβλίου, ύστερα από το πέρασμα μιας δεκαετίας) προσφέρει και καινούργια οφέλη, ανοίγεται σε καινούργιους δρόμους και αποκαλύπτει, σε «συνεργασία», εννοείται, με το εκάστοτε ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο και τις προσλαμβάνουσες της/του συγκεκριμένης/ συγκεκριμένου αναγνώστριας/αναγνώστη, νέα μηνύματα.

Ετσι, ο φον Κουραμπιές και ο κόμης Μελομακαρόνης, «που ήταν ορκισμένοι εχθροί μέχρι το αλεύρι τους», αποδεικνύονται, στο τέλος της κοινής περιπέτειάς τους, «σχεδόν ίδιοι», δυο «μικρά στρογγυλά κομματάκια ζύμης», γεγονός το οποίο, για εκείνες/εκείνους που ξέρουν/μπορούν να αναγιγνώσκουν (και όχι απλώς να διαβάζουν/διαβαίνουν) ήταν ξεκάθαρο ήδη από την αρχή: ο φον Κουραμπιές, «της γνωστής οικογένειας», παρά την τόση ζάχαρη, «ήταν γκρινιάρης και κλαψιάρης και γρουσούζης», ιδιότητες τις οποίες μάλλον μοιραζόταν με τον κόμη Μελομακαρόνη που, παρά το σιρόπι του, «ήταν κατσούφης και μουρτζούφλης και χειρότερος γρουσούζης» και έβαζε τους μελομακαρονοναύτες του «να τρέχουν μέχρι να τους ανέβει το μέλι στο κεφάλι και να τραγουδούν απερίγραπτες χαζομάρες».

Πάντως, όταν το μακρινό 2009/2010 ο κόμης και ο φον ή ο φον και ο κόμης έδιναν τις μάχες τους και έπειτα, στις προθήκες των ζαχαροπλαστείων και στα πιατάκια με τα κεράσματα, κάθονταν δίπλα δίπλα, συμφιλιωμένοι, οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς (και, γιατί όχι, και των Φώτων) διατηρούσαν τη γνώριμη και τόσο αγαπημένη, θυελλώδη, φασαριόζικη και συνωστισμένη όψη τους – καμία απολύτως και εβδομηκοντάκις δυστυχώς σχέση με την εν έτει 2020 ερημοποίηση του, διά προστίμου και περαιτέρω απρόβλεπτων συνεπειών απαγορευθέντος, εορταστικού κλίματος. Τι μέλλει γενέσθαι, άραγε, την επόμενη, αποστειρωμένη και στερημένη και υστερικά ρατσιστική, εις βάρος κάθε είδους διαφωνούντων, ανήμπορων ή/και ηλικιωμένων, δεκαετία;

Μέχρι στιγμής, μας έχουν μείνει τα γλυκά στις προθήκες και στα (οσονούπω αστυνομευόμενα;) σπίτια μας. Και, βέβαια, μας έχουν μείνει τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, που «φυλάνε Θερμοπύλες» σε άδειους δρόμους, απρόσιτα μαγαζιά και οχυρωμένα σαλόνια: «μικρό δεντράκι/ σιωπηλό χριστουγεννιάτικο μικρό δεντράκι/ […]/ μην φοβάσαι/ δες τις πούλιες/ […]/ τις μπάλες τις γιρλάντες χρυσές και κόκκινες/ τις χνουδωτές κλωστές,/ σήκωσε τα μικρά σου μπράτσα/ και όλα σ’ εσένα θα τα δώσω να τα κρατήσεις/ κάθε δάχτυλο θα ’χει το δαχτυλίδι του/ και δεν θα υπάρχει ούτε ένα μέρος/ σκοτεινό ή θλιμμένο».

Ετσι «τραγουδά», στο βιβλίο – χάρμα οφθαλμών των εκδόσεων «Νεφέλη», ο Edward Estlin Cummings (1894-1962), ο γνωστός ως e.e. cummings, από τους σημαντικότερους ποιητές των ΗΠΑ του 20ού αιώνα· ο ίδιος εκείνος που ήταν εξίσου ικανός να γράφει, εκτός από τρυφερούς στίχους σαν τους παραπάνω, και στίχους σαν αυτούς: «πολιτικός είναι ένας πισινός που απάνω/ του ο καθείς έχει καθίσει εκτός από άνθρωπος» (δείτε στο E.E. Cummings, «[μόνο με την άνοιξη] 44 ποιήματα», επιλογή – μετάφραση- επίμετρο – χρονολόγιο: Βασίλης Αμανατίδης, «Νεφέλη», 2010).

Ο ίδιος εκείνος που έγραψε ένα μονόπρακτο με τον τίτλο «Αγιος Βασίλης (ηθολογία)», όπου ο πρωταγωνιστής αντιμάχεται τον Θάνατο – και εάν κρίνουμε από τον εν γένει βίο και την πολιτεία του συγγραφέα, ο θάνατος μπορεί να «αναφέρεται» (και) «σε μια ολοένα και πιο απολυταρχική κοινωνία». Τι κρίμα, αλήθεια, να μην είμαστε κι εμείς σαν εκείνο το ξωτικό (ένας μικρός πρίγκιπας πριν από τον «Μικρό Πρίγκιπα») σε ένα από τα «Παραμύθια» του Ε.Ε. Κάμινγκς (Μετάφραση: Ροδούλα Παππά, Σχέδια: Πάολο Γκέτσι, «Νεφέλη», 2009), που πάντοτε έτρωγε για πρωινό ένα πιάτο φως και έπινε ένα ποτήρι σιωπή και αυτά και μόνον του αρκούσαν;