Το «ήσυχο» χαρτοφυλάκιο έγινε… ηφαίστειο

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 20.02.2021, 13:34

«Θα καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσω ότι η Ευρώπη διαθέτει οικονομικά προσιτά φάρμακα για την κάλυψη των αναγκών της και για να στηρίξω την καινοτομία σε έναν τομέα στον οποίο η ευρωπαϊκή βιομηχανία κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως».

Οταν, τον Οκτώβριο του 2019, η επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου διατύπωνε αυτές τις απαντήσεις στην ακρόασή της στην αρμόδια επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την έγκριση της υποψηφιότητάς της, προφανώς δεν φανταζόταν ότι οι διακηρύξεις θα την κυνηγούσαν λίγους μήνες μετά, όταν αποδείχθηκε ότι σχεδόν το σύνολο της δραστηριότητάς της θα έπρεπε να το αφιερώσει στο «κυνήγι» των εμβολίων κατά μιας ίωσης που εξελίχθηκε στον χειρότερο υγειονομικό εφιάλτη όλου του κόσμου.

Τότε, η κ. Κυριακίδου πέρασε με σχετική άνεση πάνω από τον πήχη, με πλειοψηφία 2/3, από την επιτροπή αξιολόγησης των ευρωβουλευτών, που επισήμαναν μεταξύ άλλων τα επικοινωνιακά της προσόντα και τις δεσμεύσεις της για διαφάνεια και λογοδοσία. Πέρασε εντελώς απαρατήρητο ότι τη θέση της μειοψηφίας εξέφρασε η Γερμανίδα ευρωβουλευτής Σίλβια Λίμερ, της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), που έναν και πλέον χρόνο μετά συμμετέχει με ζήλο στην εντός Γερμανίας καμπάνια κατά της «ανίκανης» Κυπρίας επιτρόπου, με επικεφαλής την Bild.

Η αλήθεια είναι ότι θα ήταν άδικο να ριφθεί το ανάθεμα για το ευρωπαϊκό φιάσκο των εμβολίων στην κ. Κυριακίδου, τη στιγμή που η ίδια η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε προσωπική εμπλοκή σε όλη την πολύμηνη διαπραγμάτευση με τις φαρμακευτικές πολυεθνικές, ενώ οι εθνικοί (κυρίως γαλλογερμανικοί) διαγκωνισμοί δυσχέραναν την κατάσταση.

Εκτός αυτού, το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την εμπλοκή των συναρμόδιων επιτρόπων, όπως ο Γάλλος Τιερί Μπρετόν, αρμόδιος για την εσωτερική αγορά, αντιμετώπισε εξ αρχής μια κατ’ εξοχήν υγειονομική κρίση ως υπόθεση μυστικής εμπορικής διπλωματίας, προφανώς δεν ήταν προσωπική επιλογή της κ. Κυριακίδου. Ωστόσο, πληρώνει κι αυτή το τίμημα της θερμής υποστήριξής της. Στις 5 Δεκεμβρίου ο εκπρόσωπος της επιτρόπου απαντούσε ορθά-κοφτά στην εφημερίδα μας ότι οι τιμές των εμβολίων «είναι εμπιστευτικές επιχειρηματικές πληροφορίες» («Εφ.Συν.» 5-6/12/2020). Εναν μήνα αργότερα η Στέλλα Κυριακίδου και όλη η Επιτροπή βρέθηκαν στο επίκεντρο θύελλας αντιδράσεων Ευρωκοινοβουλίου και κυβερνήσεων για την άρνησή τους να δώσουν στη δημοσιότητα τα συμβόλαια με τις φαρμακοβιομηχανίες.

Υποθέτουμε ότι η κ. Κυριακίδου αλλιώς είχε φανταστεί τη θητεία της στην Κομισιόν. Είναι η κορυφαία στιγμή της καριέρας μιας πολιτικού που προέρχεται από τη μικρή και βαθιά τραυματισμένη Κύπρο, έπειτα από 13 χρόνια ως βουλευτής και 6 χρόνια ως Νο2 (αντιπρόεδρος) στον κυβερνώντα Δημοκρατικό Συναγερμό του Νίκου Αναστασιάδη. Αλλά δεν υπολόγιζε τέτοιο βαθμό έκθεσης με το εκ πρώτης όψεως «ήσυχο» χαρτοφυλάκιο της Υγείας. Μέχρι και τον διορισμό της υποστήριζε ως κεντρικό στοιχείο της ατζέντας της την καμπάνια για τη δράση κατά του καρκίνου, για τον οποίο έχει επιστημονική εμπειρία ως κλινική ψυχολόγος, αλλά και προσωπικό βίωμα. Διετέλεσε άλλωστε και πρόεδρος της ΜΚΟ Europe Donna, της «Ευρωπαϊκής Συμμαχίας κατά του Καρκίνου του Μαστού». Δεν μπορούσε, όμως, να φανταστεί ότι ο καρκίνος μπορούσε να επισκιαστεί τόσο εντυπωσιακά από έναν ιό.

«Δεν ήταν και βόλτα στο πάρκο», ήταν τα λόγια με τα οποία άφηνε ικανοποιημένη την αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έπειτα από την περίπου τρίωρη «ανάκρισή» της τον Οκτώβριο του 2019. Αν εκείνη η ακρόαση της φάνηκε δοκιμασία, πώς άραγε θα χαρακτήριζε τον έναν χρόνο από την έναρξη της πανδημίας στην Ευρώπη, με την ίδια στο επίκεντρο επικρίσεων όχι μόνο από πολιτικά αντίπαλες πλευρές, όχι μόνο από φίλιες δυνάμεις της Ευρωδεξιάς (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), αλλά ακόμη και από παράγοντες του κόμματός της ΔΗΣΥ στην Κύπρο;

Λέγεται ότι ο προκάτοχός της Κύπριος επίτροπος στην Κομισιόν, Χρήστος Στυλιανίδης, δεν συγχώρησε ποτέ τον αποκλεισμό του από μια δεύτερη θητεία, που ήταν το τίμημα της άρνησής του να κάνει ό,τι μπορεί για να συγκαλυφθεί το σκάνδαλο με τις χρυσές βίζες. Βεβαίως, ούτε η κ. Κυριακίδου πρόσφερε κάποια βοήθεια στην κυβέρνηση του «μέντορά» της Ν. Αναστασιάδη, αφού λίγο πριν από τον τυπικό διορισμό της η Κομισιόν εκκίνησε διαδικασία επί παραβάσει εις βάρος της Κύπρου.

Το τελευταίο και προφανώς ανεπιθύμητο πρόβλημα που έχει να διαχειριστεί η επίτροπος Υγείας αφορά τις αιτιάσεις περί σύγκρουσης συμφερόντων που καταλογίζει η ΜΚΟ Global Witness σ’ αυτήν και άλλους δύο επιτρόπους για τις σχέσεις τους με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, παρά το γεγονός ότι καλούνται να υπηρετήσουν τη λεγόμενη «Πράσινη Συμφωνία» (βλέπε «Εφ.Συν.» 18/2, «Με οδηγό το… κάρβουνο το «πράσινο ντιλ» της Ε.Ε.», του Μπάμπη Μιχάλη).

Ο γκρίζος δεσμός της κ. Κυριακίδου είναι οι επαγγελματικές δραστηριότητες του συζύγου της. Ο κ. Κίκης (Κυριάκος) Κυριακίδης, έχοντας διατελέσει στο παρελθόν στέλεχος τραπεζών (Εθνική, USB κ.ά.), παραμένει διευθυντής της Motor Oil Holdings της οικογένειας Βαρδινογιάννη, ενώ έχει διατελέσει διευθυντής μιας ακόμη πετρελαϊκής (Petroventure), καθώς και της τηλεπικοινωνιακής EPIC και άλλων εταιρειών ακινήτων, οικοδομικών υλικών κ.λπ.

Η κ. Κυριακίδου δεν απέκρυψε τις δραστηριότητες του συζύγου της. Οι «κριτές» της δεν είδαν τυπικά κωλύματα. Ωστόσο και αυτή και όλοι οι επίτροποι που προέρχονται από το σύστημα των «περιστρεφόμενων θυρών» μεταξύ πολιτικού συστήματος και επιχειρηματικής «επετηρίδας» είναι υποχρεωμένοι με κάθε πράξη τους να αποδεικνύουν ότι οι προϋπάρχουσες σχέσεις και θητείες δεν αποτελούν ουσιαστικά κωλύματα. Ως γνωστόν σ’ αυτό το πεδίο η Κομισιόν της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και οι θλιβεροί χειρισμοί της στην επιχείρηση εμβόλια έδειξε ότι οι Βρυξέλλες πριν απ’ όλα έχουν ανάγκη ένα ισχυρό εμβόλιο διαφάνειας και λογοδοσίας.

Γιατί την επιλέξαμε

Γιατί χειρίζεται το κρισιμότερο χαρτοφυλάκιο στη μάχη κατά της πανδημίας, ενώ ταυτόχρονα αμφισβητείται η αληθινή αφοσίωσή της στην «Πράσινη Συμφωνία» της Ε.Ε.