Ο Ερντογάν φουσκώνει, ο Μητσοτάκης ζαρώνει 

Μοιραστειτε το

Αν κάποιος έλεγε πριν από δυο χρόνια, όταν οι πλατείες γέμιζαν μακεδονομάχους, ότι τα τουρκικά πλοία θα γκρίζαραν την αιγιαλίτιδα ζώνη αρχίζοντας από το Καστελόριζο, ότι η ανακήρυξη της ελληνο-αιγυπτιακής ΑΟΖ δεν θα έδινε πλήρη επήρεια στην Κρήτη και τη Ρόδο, ότι ο πρωθυπουργός της χώρας θα πρότεινε να πάμε στη Χάγη και ας χάσουμε «κάτι», ότι ο ίδιος πρωθυπουργός δεν θα τολμούσε να ψελλίσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για κυρώσεις στην παραβιάζουσα Τουρκία, ότι ο υπουργός Επικρατείας θα όριζε «κόκκινη γραμμή» τα 6 μίλια, όποιος έλεγε οτιδήποτε από όλα αυτά, θα χαρακτηριζόταν είτε παράφρων είτε εθνομηδενιστής. 

Βεβαίως, τα παραπάνω, ως ενδεχόμενα, ως προβλέψιμα εντός των διεθνών σχέσεων, ή ως συζητηθέντα σε παλαιότερες διμερείς επαφές, είναι εις γνώσιν όλων όσοι ασχολούνται με τα ελληνοτουρκικά. Ποτέ όμως δεν έφτασαν να τίθενται ως τετελεσμένα από την ελληνική πλευρά, είτε ως de facto ατζέντα από την άλλη πλευρά. Υπό αυτή την έννοια, το 2020, τρία χρόνια πριν από την εκατονταετηρίδα της Συνθήκης της Λωζάνης, μπορεί να ονομαστεί έτος αναθεώρησης του status quo στην Ανατολική Μεσόγειο, ίσως και στο Αιγαίο, πάντως όχι με ελληνική πρωτοβουλία. 

Η Ελλάδα προσπαθεί να ορίσει τις θαλάσσιες ζώνες της και να διασφαλίσει το στρατηγικό της ίχνος στη Μεσόγειο, ακολουθώντας το διεθνές δίκαιο, την αρχή της ευθυδικίας και των διμερών συμφωνιών (Ιταλία, Αίγυπτος), αλλά και υπό τη σκιά του casus belli της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης σε ό,τι αφορά την αιγιαλίτιδα ζώνη στο Αιγαίο. 

Η γεωπολιτική διαστολή της Τουρκίας 

Ουσιαστικά η Ελλάδα προς το παρόν ακολουθεί τον επεκτατικό οίστρο της Τουρκίας. Η Τουρκία διαστέλλεται διαρκώς, γεωπολιτικά και οικονομικά, προς τη Μ. Ανατολή, τη Βόρεια και Ανατολική Αφρική, τον Καύκασο και βέβαια δυτικά προς τη Μεσόγειο. 

Οι κινήσεις και η ρητορική της Αγκυρας συμπίπτουν: ζητά τον θαλάσσιο χώρο της Γαλάζιας Πατρίδας. Προς τούτο οι Τούρκοι εργάζονται αόκνως σε όλα τα πεδία. Στο διπλωματικό πεδίο: μοιράζουν χάρτες στα ευρωπαϊκά υπουργεία Εξωτερικών, με τους οποίους υπονομεύουν τις ελληνικές αξιώσεις, έχουν εξασφαλίσει ένα προστατευτικό τείχος εντός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τους εμπορικούς τους εταίρους (κυρίως Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία), δημιουργούν τετελεσμένα, όπως το τουρκολιβυκό σύμφωνο και το άνοιγμα των Βαρωσίων. Ταυτόχρονα, εκδίδουν αλλεπάλληλες Navtex και στέλνουν ερευνητικά σκάφη και συνοδά πολεμικά όχι μόνο εντός της ακήρυκτης ελληνικής υφαλοκρηπίδας, αλλά και εντός της ακήρυκτης αιγιαλίτιδας ζώνης των 12 μιλίων. Μαρκάρουν κατ’ αυτόν τον τρόπο τις διεκδικούμενες περιοχές και αμφισβητούν την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στα 12 μίλια. 

Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, και με τη ρητορική της παροξυμένη, η Τουρκία καλεί την Ελλάδα σε διάλογο εφ’ όλης της ύλης, όχι μόνο για τον συγκαθορισμό των θαλασσίων ζωνών, αλλά και με θέματα-ταμπού για κάθε κυβέρνηση, ασφαλώς και την ελληνική: η Τουρκία ζητά αφοπλισμό νησιών, διευθετήσεις για τη μειονότητα της Θράκης και το τέμενος στην Αθήνα. Πρόκειται για θέματα που θίγουν τον σκληρό πυρήνα της κυριαρχίας, αλλά και της ασφάλειας του εθνικού χώρου.

Η Τουρκία είχε προειδοποιήσει με πολλούς τρόπους ότι δεν θα επέτρεπε να καθοριστούν σφαίρες επιρροής στη ΝΑ Μεσόγειο από το τρίγωνο Ελλάδας, Ισραήλ, Αιγύπτου, χωρίς να συμμετάσχει. Οι υδρογονάνθρακες δεν φαίνεται να είναι το πρώτο ζητούμενο γι’ αυτήν· ζητούμενο είναι το στρατηγικό βάθος και η ναυτική παρουσία σε μια περιοχή απ’ όπου περνούν πολλοί εμπορικοί και ενεργειακοί δρόμοι. Το σημαντικότερο εμπόδιο για την επέκτασή της είναι το ελληνικό αρχιπέλαγος, που δεσπόζει στο Αιγαίο, αλλά και τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη που προβάλλουν στη ΝΑ Μεσόγειο. Ουσιαστικά η Τουρκία πιέζει την Ελλάδα να περιοριστεί στα νότια παράλια της Κρήτης και στα ανατολικά της Ρόδου. 

Ο Κυρ. Μητσοτάκης αιφνιδιάστηκε 

Η συμπεριφορά της Τουρκίας, καίτοι στα όρια της πειρατείας, δεν πρέπει να αιφνιδιάζει. Η αναθεωρητική της στάση και η επέκτασή της στη Συρία έχουν εκδηλωθεί από χρόνια. Εντούτοις η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδειξε να αιφνιδιάζεται. Αιφνιδιάστηκε από το τουρκολιβυκό σύμφωνο, και έσπευσε να ισοφαρίσει καθορίζοντας ΑΟΖ με την Ιταλία: έκανε παραχωρήσεις, εύλογες ώς έναν βαθμό, αλλά που ενισχύουν τα επιχειρήματα της Τουρκίας.

Ακολούθως προσέφυγε στη μεσολάβηση και οιονεί διαιτησία της Γερμανίας, οδηγούμενη στην Τριμερή του Βερολίνου, όπου συμφώνησε ένα πλαίσιο διαλόγου και μια εκεχειρία, την οποία όμως φαίνεται ότι παραβίασε συνάπτοντας την ελληνο-αιγυπτιακή ΑΟΖ. Από εκείνο το σημείο, και ενώ οι τουρκικές προκλήσεις κλιμακώνονται, η κυβέρνηση παλινωδεί διαρκώς, δέχεται πιέσεις από τους διαμεσολαβητές εταίρους, ιδίως Γερμανία και ΗΠΑ, και έχει απολέσει πρακτικά κάθε δυνατότητα να θέσει στο πλευρό της ενεργητικά την Ευρωπαϊκή Ενωση, ούτε καν τη Γαλλία που ανταγωνίζεται την Τουρκία. 

Η χώρα εμφανίζεται χωρίς συμμαχίες, ενώ η κυβέρνηση, με καταρρακωμένο κύρος, παραπαίει εξαιτίας της αποτελεσματικότητάς της, της έλλειψης σχεδιασμού και οδικού χάρτη, αλλά και των ισχυρών αντιθέσεων στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Ο Κυρ. Μητσοτάκης, προετοιμασμένος μόνο για το νεοφιλελεύθερο blitzkrieg των αρίστων, φάνηκε παντελώς ανέτοιμος να διαχειριστεί μια μείζονα εθνική κρίση, όπως φαίνεται ανέτοιμος να διαχειριστεί τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας. 

Επιπλέον, η αντιπολίτευση, ιδίως η αξιωματική, δεν φέρεται να συναινεί άνευ όρων και προϋποθέσεων. Ο Αλ. Τσίπρας είναι σε θέση να υπαγορεύει όρους και θα το κάνει· κατά κάποιο τρόπο, σε αυτό το πεδίο μπορεί να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Μαζί με την απρόβλεπτη ύφεση και την κοινωνική αναστάτωση εξαιτίας της πανδημίας, η ελληνοτουρκική κρίση λειτουργεί ήδη καταλυτικά στο εσωτερικό της χώρας. 

*Δημοσιογράφος, πρ. αν. υπουργός Εξωτερικών 

Πηγή
Author:

spot_img
spot_img
spot_img
spot_img

Σχετικα Αρθρα

Η δική μου αποτίμηση των χθεσινών εκλογών

Οι σχεδόν 215.000 πολίτες που συμμετείχαμε χτες στις εκλογές...

Μας ξαγρυπνά το όνειρο

Η ζωή μας είναι γεμάτη από όνειρα, όνειρα που...

Απίστευτη αναλγησία από την μνημονιακότερη Κυβέρνηση …

Τους τελευταίους μήνες αυτή η υποταγμένη, μνημονιακότερη  κυβέρνηση των...

Συλλήψεις υπουργών στον Νίγηρα, εκκενώνουν Γάλλοι και Ιταλοί

Ραγδαίες εξελίξεις μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στον Νίγηρα, που...