Οταν δεν παίζω, αισθάνομαι σαν μηχανή στο ρελαντί

ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ

Οταν τη βλέπεις στην οθόνη του υπολογιστή να δίνει συνέντευξη από το σπίτι της, η Ελίζαμπεθ Μος σού δίνει την εντύπωση μιας νέας γυναίκας, άνετης με τον εαυτό της, συμπαθητικής με τους άλλους, χαρούμενης και απλής. Αναρωτιέσαι από πού αντλεί το βάθος και την περιπλοκότητα των χαρακτήρων που έχει ενσαρκώσει, όπως στις φημισμένες σειρές «Mad Men» και «Η ιστορία της θεραπαινίδας».

Στην ταινία της νέας σκηνοθέτριας Τζόζεφιν Ντέκερ, «Shirley» (βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Σάντανς), όπου υποδύεται την Αμερικανίδα συγγραφέα ιστοριών τρόμου Σίρλεϊ Τζάκσον, η ηθοποιός ξεπερνά τις καταπληκτικές ώς τώρα ερμηνείες της με μία ακόμα πιο συναρπαστική διείσδυση στον σκοτεινό κόσμο της δημιουργίας, εκεί που η ιδιοφυΐα συναντά την ψυχασθένεια. Τελικά, σκέφτεσαι, χάρη σε αυτή την καθημερινή της απλότητα προσεγγίζει τον κάθε ρόλο σαν tabula rasa – άφοβη, δεκτική και έτοιμη για όλα.

• Η Σίρλεϊ Τζάκσον ήταν μια ταλαντούχα συγγραφέας που όμως πάλευε με κρίσεις κατάθλιψης, άγχους και αγοραφοβίας. Υπάρχει για σας κάποιο σημείο ταύτισης με την εμπειρία της Σίρλεϊ;

Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να κάνω αυτό που κάνω αν ήμουν σαν τη Σίρλεϊ. Για παράδειγμα, μετά το «Mad Men», δεν πίστευα ότι θα δούλευα σε άλλη σειρά αμέσως. Γιατί φοβόμουν ότι η επόμενη δεν θα ήταν το ίδιο καλή. Αλλά όταν παρουσιάστηκε η ευκαιρία στην «Ιστορία της θεραπαινίδας», δεν το πολυσκέφτηκα. Γενικά, δεν ασχολούμαι ιδιαίτερα με τις επιλογές μου. Μερικές θα βγουν καλές και άλλες όχι τόσο. Απλά διαλέγω σύμφωνα με αυτό που μου φαίνεται σωστότερο ελπίζοντας ότι δεν θα διαψευστώ.

• Τυχαίνει ωστόσο να παίζετε συχνά ρόλους που διαγράφουν δυνατούς, εικονοκλαστικούς γυναικείους χαρακτήρες. Μάλιστα «Η ιστορία της θεραπαινίδας» μπορεί να εκτιμηθεί σαν μια αλληγορία για τη σημερινή εποχή.

Είχα την ευκαιρία να συζητήσω με τη Μάργκαρετ Ατγουντ πώς το βιβλίο που έγραψε το 1985 είναι επίκαιρο τώρα… δυστυχώς! Θα προτιμούσα να ήταν σαν το «Game of Thrones», μια καθαρά φανταστική ιστορία που δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί στην πραγματικότητα.

• Νιώθετε ευθύνη απέναντι στους χαρακτήρες που επιλέγετε να ζωντανέψετε;

Θέλω οι ρόλοι μου να είναι ειλικρινείς, ικανοί να εκπροσωπούν αληθινές γυναίκες – γενναίες και δυνατές σαν την Τζουν στην «Ιστορία της θεραπαινίδας» ή ευάλωτες και τρωτές σαν την Μπέκι στην ταινία «Ηer Smell. Η αίσθηση ευθύνης που νιώθω στη δουλειά μου δεν διαφέρει από αυτήν μιας οποιασδήποτε γυναίκας.

• Ως ηθοποιός, έχετε ποτέ αισθανθεί την αγωνία της δημιουργίας όπως φανερώνεται μέσα από τον χαρακτήρα της συγγραφέως Σίρλεϊ Τζάκσον;

Ναι, όμως δεν νομίζω ότι έχω νιώσει αγωνία στον βαθμό που βλέπουμε τη Σίρλεϊ να τη βιώνει. Μάλλον το αντίθετο θα έλεγα. Το κίνητρο να ερμηνεύσω κάτι καλά, μου δίνει έμπνευση. Η εμμονή στο να πετύχω το καλύτερο που μπορώ, είτε πρόκειται για μια σκηνή, ένα επεισόδιο ή σενάριο, είναι ένα πολύ θετικό κίνητρο για μένα.

• Θα λέγατε ότι η Σίρλεϊ Τζάκσον έπασχε από ψυχασθένεια;

Είχε άγχος, κατάθλιψη και αγοραφοβία σε κάποιες φάσεις της ζωής της. Ηταν πολύ ευφυής και παθιασμένος άνθρωπος, και συχνά αυτά τα χαρακτηριστικά συνοδεύονται από βαθιά συναισθήματα. Η ζωή είναι επώδυνη γι’ αυτούς.

• Εχετε μια απίστευτη ικανότητα να κάνετε τον θεατή να αγαπάει τους χαρακτήρες σας… όσο προβληματικοί κι αν είναι. Στην ταινία, η Σίρλεϊ συμπεριφέρεται συχνά με κακεντρέχεια, αλλά εξακολουθούμε να την αγαπάμε.

Πρόκειται για κάτι που μου αρέσει πολύ να κάνω: να ερμηνεύω χαρακτήρες που είναι άλλο από αυτό που δείχνουν. Προσπαθώ όχι να κάνω το κοινό να τους αγαπήσει αλλά να τους καταλάβει. Αυτός είναι ο στόχος μου. Δεν με νοιάζει αν θα αρέσουν ή όχι, με ενδιαφέρει όμως να ξέρω αν παίρνουν μια γεύση της εμπειρίας ζωής του χαρακτήρα.

• Εργάζεστε ως ηθοποιός από πολύ μικρή ηλικία. Υπήρξε όμως κάποια συγκεκριμένη στιγμή στο παρελθόν σας που σας έδωσε την ώθηση να ακολουθήσετε τον δρόμο της θεατρικής τέχνης;

Μακάρι να ήξερα. Υποθέτω ότι όλα ξεκίνησαν με το μπαλέτο που έκανα από 5 έως 15 χρόνων. Τότε ανακάλυψα πόσο μου άρεσε να χορεύω και να κάνω παραστάσεις. Μου άρεσε να παίζω με συνοδεία μουσικής, να βρίσκομαι στη σκηνή και να έχω κοινό. Δεν βλέπω μεγάλη διαφορά με αυτό που κάνω τώρα. Θα ήθελα όμως να ξέρω τι είναι το γονιδιακό αυτό στοιχείο που με κάνει να μην αισθάνομαι ολοκλήρωση όταν δεν παίζω. Οταν δεν παίζω αισθάνομαι σαν μηχανή στο ρελαντί – δηλαδή πολύ καυσαέριο για το τίποτα (γέλια).

• Ο ηθοποιός αντιμετωπίζει συνεχώς την απόρριψη, κάτι που σίγουρα απαιτεί εξαιρετική ψυχική δύναμη.

Μια συμβουλή που δίνω πάντα σε νέους ηθοποιούς είναι πρώτα απ’ όλα να αναρωτηθούν αν αγαπάνε τη δουλειά τόσο ώστε να μην μπορούν να φανταστούν κάποια άλλη – γιατί ο δρόμος είναι διάσπαρτος με πολύ περισσότερα «όχι» από «ναι», για πολλά χρόνια. Και για μένα τα πρώτα δέκα χρόνια ήταν σκέτη απόρριψη… Δεν είχα όμως ποτέ κάποια εναλλακτική λύση –κάτι που δεν προτείνω σε κανέναν– γι’ αυτό εξάλλου δεν σπούδασα. Δεν έχω άλλες ικανότητες. Δεν είχα επιλογή λοιπόν παρά να πετύχω σε αυτό που κάνω.