Οι πρωτιές της Κάμαλα Χάρις

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 09.11.2020, 09:28

Η εκλογή της έγραψε Ιστορία. Πόσο μάλλον στον απόηχο μιας τραμπικής προεδρικής «παρένθεσης» (αν πράγματι αποδειχτεί τέτοια) που απενοχοποίησε και ενέτεινε τον συστημικό ρατσισμό και σεξισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Η Κάμαλα Χάρις έχει περάσει τη ζωή της σπάζοντας γυάλινες οροφές και συγκεντρώνοντας πρωτιές» παρατηρούσε σε εκτενές άρθρο της η Guardian. «Υπήρξε η πρώτη γυναίκα εισαγγελέας στο Σαν Φρανσίσκο, η πρώτη γυναίκα γενική εισαγγελέας στην Καλιφόρνια, η πρώτη Ινδο-Αμερικανίδα στη Γερουσία των ΗΠΑ, η πρώτη Ινδο-Αμερικανίδα υποψήφια μεγάλου κόμματος για την αντιπροεδρία.

Σύντομα θα γίνει η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος. Κι αν ο Τζο Μπάιντεν υπηρετήσει μόνο μία θητεία, όπως αναμένεται, υπάρχει πιθανότητα το 2024 να γίνει η πρώτη μαύρη γυναίκα πρόεδρος» των Ηνωμένων Πολιτειών. Ορισμένοι μάλιστα έχουν εγείρει το σενάριο που θέλει την 56χρονη Χάρις να προσγειώνεται ακόμα πιο νωρίς στον Λευκό Οίκο, σε περίπτωση που χρειαστεί να αντικαταστήσει τον 78χρονο Μπάιντεν λόγω αδυναμίας να εκπληρώσει τα προεδρικά του καθήκοντα.

Η εντυπωσιακή ανέλιξη και ανάδειξή της τελικά στο δεύτερο υψηλότερο αξίωμα των ΗΠΑ γιορτάστηκε ως πηγή «ατέλειωτης περηφάνιας» ειδικά για τις γυναίκες στην Ινδία, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα της, Σιάμαλα Γκοπαλάν, η οποία σε νεαρή ηλικία μετανάστευσε στην Καλιφόρνια για να σπουδάσει στο φημισμένο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ. Εκεί γνώρισε τον μετέπειτα σύζυγό της και πατέρα της Κάμαλα, επίσης μετανάστη αλλά από τη Τζαμάικα, Ντόναλντ Χάρις. Η νέα αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών γεννήθηκε το 1964 στο Οκλαντ της Καλιφόρνιας.

Οι γονείς της χώρισαν όταν εκείνη ήταν 5 ετών κι η μητέρα της, ερευνήτρια κατά του καρκίνου και ακτιβίστρια υπέρ των πολιτικών ελευθεριών, ανέθρεψε μόνη την Κάμαλα και την αδερφή της Μάγια με βάση τόσο την ινδική της κουλτούρα όσο και τη συνειδητοποίηση πως μεγάλωνε δυο μαύρα κορίτσια σε μια χώρα υπό λευκή κυριαρχία. Συχνά-πυκνά πήγαινε με τις κόρες της στην Ινδία, αλλά και σε διαδηλώσεις για τα πολιτικά δικαιώματα. Η Χάρις λέει και ξαναλέει πως τη θεωρεί μέντορά της, αποτίοντάς της φόρο τιμής στην πανηγυρική επινίκια ομιλία της το Σάββατο.

Ο αγώνας των γυναικών

«Οταν ήρθε εδώ στα 19 της, δεν θα μπορούσε να φανταστεί αυτή τη στιγμή. Πίστευε όμως σε μια Αμερική όπου στιγμές σαν κι αυτές είναι δυνατές» είπε συγκινημένη για τη μητέρα της, που πέθανε το 2009. Συμβολικά ντυμένη στα λευκά, θέλοντας να τιμήσει και τις σουφραζέτες που έδωσαν μάχη για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, η Χάρις απευθύνθηκε σε όλες τις Αμερικανίδες, τονίζοντας πως πέραν της μητέρας της σκέφτεται «και τις γενιές των γυναικών -μαύρων, Ασιατισσών, Λατίνων και Ινδιάνων- σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας αυτού του έθνους, που άνοιξαν τον δρόμο για την αποψινή στιγμή.

Γυναίκες που πολέμησαν και θυσίασαν τόσα πολλά για την ισότητα, την ελευθερία και τη δικαιοσύνη για όλους, συμπεριλαμβανομένων των μαύρων γυναικών που παραβλέπονται υπερβολικά συχνά, αλλά και τόσο συχνά αποδεικνύουν πως είναι η ραχοκοκαλιά της δημοκρατίας μας».

«Μπορεί να είμαι η πρώτη γυναίκα σε αυτό το αξίωμα, αλλά δεν θα είμαι η τελευταία» διαμήνυσε με νόημα. Η ιστορική επιτυχία της ακολουθεί την εκλογική πανωλεθρία της Χίλαρι Κλίντον το 2016 (της μόνης γυναίκας υποψήφιας προέδρου των ΗΠΑ ώς σήμερα) αλλά και δυο άλλων γυναικών, υποψήφιων αντιπροέδρων: της αλησμόνητης Ρεπουμπλικανής Σάρα Πέιλιν το 2008 και της Δημοκρατικής Τζέραλντιν Φεράρο το 1984. Στην έναρξη της επινίκιας ομιλίας της πάντως, η Χάρις επέλεξε να μνημονεύσει έναν άντρα: τον Αφροαμερικανό βουλευτή των Δημοκρατικών Τζον Λούις, έναν από τους εμβληματικούς ηγέτες του κινήματος υπέρ των πολιτικών ελευθεριών που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας άλλωστε, η νεοεκλεγείσα αντιπρόεδρος των ΗΠΑ προσπάθησε μεθοδικά να χτίσει ένα προοδευτικό προφίλ, τασσόμενη σθεναρά κατά του συστημικού ρατσισμού και της αστυνομικής βαρβαρότητας εν μέσω των μαζικών αντιρατσιστικών διαδηλώσεων που σημάδεψαν τη φετινή χρονιά. Είχε βέβαια τους λόγους της.

Η 13χρονη καριέρα της ως εισαγγελέα αλλά κι η ρετσινιά της εξαιρετικά σκληρής διώκτριας του εγκλήματος -συχνά σε βάρος μειονοτήτων- τη συνόδευε από τότε που έθεσε υποψηφιότητα για το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών απέναντι στον Μπάιντεν. Για παράδειγμα, επί της θητείας της ως γενική εισαγγελέας της Καλιφόρνιας, το γραφείο της είχε υποστηρίξει ότι δεν πρέπει να αποφυλακίζονται πρόωρα μη βίαιοι κρατούμενοι, που το δικαιούνταν, επειδή «οι φυλακές θα έχαναν μια σημαντική δεξαμενή εργασίας»! Μετά τη δολοφονία δε του Αφροαμερικανού Μάικλ Μπράουν από λευκό αστυνομικό στο Φέργκιουσον του Μιζούρι το 2014, η Χάρις είχε απορρίψει αιτήματα οργανώσεων υπέρ των πολιτικών ελευθεριών να διερευνηθούν περιστατικά θανάσιμων πυροβολισμών από ένστολους στο Σαν Φρανσίσκο…

Ελλειψη σταθερότητας

Το σύνθημα «Η Κάμαλα είναι μπατσίνα» κι η κριτική σε βάρος της για υποκρισία ακούγονταν ηχηρά για ένα διάστημα και πιστεύεται πως της κόστισαν πόντους, προτού αποσυρθεί εν τέλει από την κούρσα των Δημοκρατικών για το χρίσμα. Μια άλλη σημαντική αδυναμία της Χάρις έγκειται στην έλλειψη συνοχής και σταθερότητας. Ενώ έχει ταχθεί, λόγου χάρη, κατά της θανατικής ποινής, το 2014 άσκησε έφεση σε απόφαση ομοσπονδιακού δικαστή που έκρινε αντισυνταγματική την επιβολή θανατικής ποινής στην Καλιφόρνια!

Οι αοριστολογίες, οι παλινδρομήσεις και το παράλληλο φλερτ της με την αριστερή και την κεντρώα πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος έγιναν εμφανή και όσο διεκδικούσε το χρίσμα: αρχικά είχε στηρίξει το ριζοσπαστικό πρόγραμμα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για όλους του Μπέρνι Σάντερς, για να αναδιπλωθεί κατόπιν και να παρουσιάσει το δικό της που ήταν σαφώς συντηρητικότερο. Βασική προτεραιότητα θέτει πλέον την «αναστροφή της αντιμεταναστευτικής ατζέντας του Τραμπ», επιδιώκοντας ρητά μια συνολική μεταρρύθμιση, χωρίς να την έχει αποσαφηνίσει ώς τώρα.