Καραντίνα και ψευτοκαταθλιπτική θέση

Αν μπορούσαν οι εκλογικεύσεις των πολιτικών να δώσουν απάντηση στην ψυχοπαθολογία της καραντίνας, δεν θα χρειάζονταν οι ειδικοί ψυχικής υγείας.

Σίγουρα τα εκλογικευτικά σχήματα («η καραντίνα είναι απαραίτητη», «ο ιός είναι επικίνδυνος», «υπομονή μέχρι το εμβόλιο» κ.λπ.) μπορούν να συνδράμουν παρηγορητικά στην ανακούφιση των αρνητικών συναισθημάτων, όμως σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν τη λύση για την ψυχολογική πίεση που δεχόμαστε.

Γιατί η καραντίνα ως μια κατάσταση απώλειας (ελευθερίας, εργασίας, προσωπικών σχέσεων) πυροδοτεί μια διεργασία πένθους που οδηγεί στη διαμόρφωση μιας καταθλιπτικής θέσης που σίγουρα συνιστά το μέγιστο ψυχικό κόστος που πληρώνουμε για αυτή. Η διαδρομή του πένθους είναι γνωστή: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, συμβιβασμός. Ομως προσοχή, η καραντίνα ενώ διαμορφώνει δυναμική απώλειας και πένθους δεν είναι μια κατάσταση οριστικότητας. Κι αυτή είναι η παγίδα της, ότι εμφανίζεται σαν μια καταθλιπτική θέση πένθους, σαν κάτι να χάθηκε οριστικά, ενώ αυτό δεν συμβαίνει.

Γιατί στον πάτο του κουτιού της Πανδώρας βρίσκεται η ελπίδα της επιστροφής στην κανονικότητα. Αρά η ενεργοποίηση για τη διεκδίκηση της επιστροφής είναι η καλύτερη απάντηση στην καταθλιπτική θέση, δηλαδή μια θέση ενέργειας όπου θα αρνηθούμε την οριστικότητα και θα διεκδικήσουμε όλα όσα η καραντίνα ή με πρόφαση την καραντίνα μάς στέρησαν.

Η διατήρηση του επιπέδου ενέργειας, σωματικής και πνευματικής εγρήγορσης, με την εκμετάλλευση των όποιων ελευθεριών διαθέτουμε, την άσκηση των ενδιαφερόντων μας, την άσκηση κοινωνικής και πολιτικής πίεσης για την προστασία των δικαιωμάτων μας, την καλλιέργεια με οποιονδήποτε τρόπο σχέσεων και επαφών είναι το καλύτερο αντίδοτο στην ψευτοκαταθλιπτική θέση της καραντίνας.

Η ψυχολογία δεν είναι κατάσταση, είναι ψυχική ενέργεια απάντησης σε κατάσταση που τελικά χτίζει ασφαλή σχέση με τον εαυτό μας. Μια ενέργεια που θα πρέπει να διατηρήσουμε ακμαία έτσι ώστε όταν οι υγειονομικές συνθήκες το επιτρέψουν και επέλθει η επιστροφή στην κανονικότητα, όλοι εκείνοι που σήμερα συμμαχούν με την καταθλιπτική θέση μέσα από το γνωστό κυνικό σχήμα ότι «η κρίση είναι ευκαιρία» άλωσης δικαιωμάτων και ποιότητας ζωής να έχουν… ηττηθεί!

ΥΓ.: Προφανώς οι παραπάνω συστάσεις αφορούν όλους όσοι σεβόμενοι την αναγκαιότητα της καραντίνας (μάσκες, αποστάσεις) αναζητούν τρόπους διατήρησης της ψυχικής τους ενέργειας για να δώσουν τη μάχη της στήριξης και σε εκείνους που μέσα στη φρίκη της πανδημίας έχουν χάσει δικούς τους ανθρώπους και βιώνουν ένα πολύ πραγματικό πένθος.

*ψυχίατρος

Η επιστολή δημοσιεύτηκε στο φύλλο της «Εφ.Συν.» τη Δευτέρα 14/12/2020.