Θηλιά στις Ενεργειακές Κοινότητες

Στην πυρά στέλνει η κυβέρνηση τις Ενεργειακές Κοινότητες, καθώς με τροπολογία στο ψηφισθέν χωροταξικό νόμο θέτει ακόμη πιο στενά περιθώρια για την ανάπτυξή τους προς όφελος των ιδιωτών επενδυτών.

Οι Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.ΚΟΙΝ.) είναι θεσμός που λειτουργεί εδώ και πολλά χρόνια σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποτελεί έκφραση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.) και επιτρέπει σε μεγάλες ομάδες ανθρώπων να οργανώσουν αυτόνομα δίκτυα παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές, αποφασίζοντας ταυτόχρονα για το πού θα διοχετεύσουν τα έσοδά τους.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, έχουν πετύχει να πάρουν σημαντικά μερίδια από τους μεγάλους παραγωγούς που στήνουν αιολικά και ηλιακά πάρκα οι οποίοι, με τη σειρά τους, προσπαθούν να βάλουν εμπόδια. Τα εμπόδια που όρθωσε με νόμο το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισημαίνουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF και Greenpeace σε κοινή τους ανακοίνωση.

Οι δυο οργανώσεις χαρακτηρίζουν «παραπάνω από ορατό» τον κίνδυνο να αχρηστευτεί οριστικά ο θεσμός των Ενεργειακών Κοινοτήτων, καθώς δεν αναγνωρίζονται οι ιδιαιτερότητες των εγχειρημάτων τους, που εξισώνονται με εκείνα των ιδιωτικών επενδύσεων, «σε αντίθεση με την ουσία και το πνεύμα του άρθρου 22 της οδηγίας της Ε.Ε. για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (RED). Μάλιστα, κάποιες διατάξεις τοποθετούν τις Ε.ΚΟΙΝ. σε δυσμενέστερο καθεστώς, καθώς θέτουν για εκείνες προθεσμία τον Ιούνιο του 2021 έναντι του Δεκεμβρίου για τους ιδιώτες, ενώ για το διάστημα μετά το 2022 τις αναγκάζει να συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες με τους ιδιώτες για την εξασφάλιση λειτουργικής ενίσχυσης.

Οι δυο οργανώσεις συμφωνούν μεν με την άποψη να υπάρχει ένα κατώτατο όριο συμμετοχής ώστε να προστατευτούν οι πραγματικές Ε.ΚΟΙΝ. από ιδιοτελείς ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Ρωτούν όμως με ποιο κριτήριο τίθεται ως όριο τα 60 μέλη (εκ των οποίων τα 50 φυσικά πρόσωπα) και όχι κάποιο άλλο πλήθος. Ζητούν να μην έχουν διαφορετική προθεσμία από εκείνη των ιδιωτικών επενδύσεων δεδομένων και των δυσκολιών που γεννά η πανδημία και ρωτούν το υπουργείο γιατί δεν έχει ακόμη ανακοινώσει οικονομικά μέτρα στήριξης ιδιαίτερα στις Ε.ΚΟΙΝ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Για «απόλυτο εμπαιγμό» Χατζηδάκη μιλά σε δική της ανακοίνωση η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά (ΠΟΣΠΗΕΦ), τονίζοντας ότι «τα δυο έτη καθαρού ορίζοντα επενδύσεων που υποσχόταν πριν πέντε μήνες με δική του υπουργική απόφαση έγιναν ένας χρόνος για τους ιδιώτες και μόλις 6 μήνες για τις Ενεργειακές Κοινότητες»

«Την ώρα που θέτει ασφυκτικές προθεσμίες όσον αφορά τα μικρά έργα και τα έργα των Ενεργειακών Κοινοτήτων, ο κ. Χατζηδάκης αφήνει στο απυρόβλητο μεγάλα αιολικά πάρκα, ισχύος περίπου 800 MW», αναφέρει η ΠΟΣΠΗΕΦ: «Επιτρέπει σ’ αυτά να συνδεθούν στο σύστημα εντός του 2021 με υψηλές «ταρίφες», που έχουν κατοχυρωθεί από το 2016 και είναι πολύ ψηλότερες από τις σημερινές των μικρομεσαίων επενδυτών, παραχωρώντας μάλιστα συνεχείς παρατάσεις», συμπληρώνει. «Η στόχευση όλων αυτών των μέτρων είναι προφανής: Να αφαιρεθεί κάθε κιλοβάτ από κάθε μικρομεσαίο παραγωγό ΑΠΕ και να δοθεί ο διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος της χώρας σε λίγους και εκλεκτούς, μεγάλους “παίκτες”», καταλήγει η ΠΟΣΠΗΕΦ.

Μια από τις πιο γνωστές EKOIN είναι η Som Energia που ιδρύθηκε το 2010 στην Καταλονία. Εχει 68.000 μέλη και παρέχει ρεύμα σε 120.115 συνδρομητές μεταξύ των οποίων νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δήμοι. Η μερίδα συμμετοχής είναι 100 ευρώ και έχει οδηγήσει σε επενδύσεις φωτοβολταϊκών συστημάτων και μονάδων βιοαερίου. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από γενικές συνελεύσεις και υπάρχουν πλήθος προβλέψεων για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.