Η Αριστερά διεκδικεί και πάλι την εξουσία

Οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της 7ης Φεβρουαρίου στο Εκουαδόρ ανοίγουν τον εκλογικό κύκλο του 2021 στη Λατινική Αμερική κι όλα δείχνουν πως ο Αντρές Αράους, ο υποψήφιος του νέου πολιτικού σχηματισμού του πρώην προέδρου Ραφαέλ Κορέα, θα στεφθεί νικητής.

Η Ενωση για την Ελπίδα (UNES) του 36χρονου Αράους, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις έχει μέσο όρο πρόθεσης ψήφου 37% έναντι 24% του τραπεζίτη και επιχειρηματία Γκιγέρμο Λάσο, μια διαφορά που δεν αρκεί ωστόσο για να αποφευχθεί ο δεύτερος γύρος.

Σε αυτόν καθοριστικό ρόλο θα παίξει ο οικολόγος και ιθαγενής ηγέτης της οργάνωσης Pachautik, Γιάκου Πέρες, που έρχεται τρίτος με έναν μέσο όρο 16%: θεωρείται πως αν υπάρξει δεύτερη κάλπη τον Απρίλιο, ο Πέρες θα στηρίξει τον Αράους ως ιδεολογικά συγγενέστερο.

Αποτυχημένος Μορένο

Ενδεικτικό της αποτυχίας του Λενίν Μορένο είναι πως η υποψήφια του κόμματός του -της άλλοτε κραταιάς Συμμαχία Χώρα- Χιμένα Πένια Πατσέκο δεν ξεπερνά το 2% την πρόθεσης ψήφου. Θλιβερή κατάληξη μίας από τις πλέον αμφιλεγόμενες κυβερνήσεις της πρόσφατης ιστορίας του Εκουαδόρ.

Ο Μορένο, που εξελέγη του 2017 με το κόμμα του συντρόφου και προκατόχου του Ραφαέλ Κορέα, άλλαξε άρδην τις πολιτικές του αποδομώντας την «επανάσταση των πολιτών» με τις νεοφιλελεύθερες προσεγγίσεις του και κατηγορώντας τον πολιτικό του μέντορα για διαφθορά και υπερχρέωση της χώρας.

Επί της προεδρίας του έγιναν μερικές από τις μαζικότερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των τελευταίων δεκαετιών. Τον Οκτώβριο του 2019 κι επί ένα δεκαήμερο οι πολίτες κατέβηκαν στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για το πακέτο λιτότητας και την κατάργηση του επιδόματος στα καύσιμα που επέβαλε η νέα συμφωνία του Μορένο με το ΔΝΤ.

Η απάντησή του ήταν να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατεβάζοντας τον στρατό στους δρόμους με τραγικό απολογισμό 11 νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες και συλληφθέντες. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να υποχωρήσει ανακοινώνοντας πως (προσωρινά) δεν θα εφαρμοστεί το πακέτο λιτότητας του ΔΝΤ.

Τραγωδία σε εξέλιξη

Την ίδια στιγμή η κάκιστη διαχείριση της πανδημίας έχει οδηγήσει σε κατάρρευση το σύστημα υγείας με τραγικές σκηνές άταφων νεκρών και ανθρώπων που πέθαιναν στους δρόμους, όπως έγινε στη διάρκεια του πρώτου κύματος στην οικονομική πρωτεύουσα της χώρας Γουαγιακίλ.

Οι συνέπειες στην οικονομία είναι εξαιρετικά δυσμενείς με την κυβέρνηση να αδυνατεί να αντιμετωπίσει την κρίση: τους τρεις πρώτους μήνες της πανδημίας κάπου 2 εκατ. άτομα κατέληξαν στη φτώχεια, ενώ τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου έδειχναν πως 523.000 άτομα βρέθηκαν χωρίς επίσημη απασχόληση, ένας από τους χειρότερες δείκτες των τελευταίων ετών.

Αυτές οι καταστροφικές πολιτικές εξηγούν επίσης γιατί ο συντηρητικός τραπεζίτης και επιχειρηματίας Λάσο δεν καταφέρνει να επικρατήσει δημοσκοπικά, καθώς στην ουσία προτίθεται να υιοθετήσει ανάλογα μέτρα.

Ο 70χρονος Λάσο είχε διατελέσει υπουργός Οικονομικών το 1999 μετά την οικονομική κατάρρευση εκείνης της χρονιάς και κατά τη σύντομη παραμονή του σε αυτό το αξίωμα διαπραγματεύτηκε καίριες συμφωνίες με το ΔΝΤ και προώθησε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις.

Διεκδικώντας την προεδρία για τρίτη φορά, το διακεκριμένο μέλος τού Opus Dei και οπαδός της ελεύθερης οπλοφορίας δεν έχασε ευκαιρία στην προεκλογική εκστρατεία του να δηλώνει πως θέλει «να ξεριζώσει διά παντός το αποτυχημένο μοντέλο του σοσιαλισμού του 21ου αιώνα».

Εκανε επίκεντρο της καμπάνιας του τον εκφοβισμό ότι «η επιστροφή στον κορεϊσμό θα σημάνει τη μετατροπή του Εκουαδόρ σε Βενεζουέλα». Αλλά δεν φαίνεται να πείθει, καθώς το χάος και η ανέχεια επιβλήθηκαν στη χώρα από τους οπαδούς των δικών του οικονομικών επιλογών. Ενώ το γεγονός ότι ανήκει στις ελίτ των υπερ-πλούσιων λειτουργεί εναντίον του, πόσο μάλλον όταν, ενώ η φτώχεια καλπάζει στη χώρα, εκείνος θεωρεί ότι η μείωση του κατώτατου μισθού αποτελεί λύση για την αύξηση της παραγωγικότητας.

Ανεμος αλλαγής

Αντίθετα, ο 36χρονος Αράους, πρώην υπουργός Ανθρώπινης Γνώσης και Ταλέντου και για λίγους μήνες και Πολιτισμού επί Κορέα, φαντάζει ως ένα νέο και κοινωνικά ευαισθητοποιημένο πρόσωπο. Δεν κρύβει πως αν εκλεγεί θα έχει ως βασικό του σύμβουλο τον Ραφαέλ Κορέα, που βρίσκεται αυτοεξόριστος στο Βέλγιο και έχει καταδικαστεί σε κάθειρξη οχτώ ετών και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για διαφθορά.

Ο Αράους καταγγέλλει το κύμα πολιτικών διώξεων οπαδών και στελεχών του κόμματός του και την ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής που επέβαλε ο Μορένο, με κορωνίδα την απόπειρα απαγόρευσης συμμετοχής της UNES στις εκλογές. Και μπροστά στην κρίσιμη οικονομική κατάσταση υπόσχεται κατάργηση των μέτρων λιτότητας και επανενεργοποίηση των κοινωνικών δαπανών, ξεκινώντας από επίδομα 1.000 δολαρίων που θα δώσει σε ένα εκατομμύριο ευάλωτες οικογένειες την πρώτη εβδομάδα της θητείας του ώστε να ενισχύσει την εσωτερική ζήτηση.

O Αράους, που είναι οικονομολόγος με πτυχίο από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, κατήγγειλε μάλιστα ως δρακόντειους τους όρους της συμφωνίας που έκανε ο Μορένο με το ΔΝΤ για να εκταμιεύσει 6,5 δισ. δολάρια το 2020.

Και σε συνέντευξή του στο ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων EFE ξεκαθάρισε πως εάν εκλεγεί στην προεδρία δεν πρόκειται να τους τηρήσει, δηλώνοντας ότι «η αύξηση του ΦΠΑ, η προώθηση νομοθεσίας που στοχεύει στην ιδιωτικοποίηση της Κεντρικής Τράπεζας, η πολιτικής της συνέχισης των περικοπών των δημόσιων δαπανών ή η απόλυση δημοσίων υπαλλήλων, οι ιδιωτικοποιήσεις ή παραχωρήσεις της δημόσιας και κρατικής περιουσίας της χώρας είναι όλα τους μέτρα που, όπως προκύπτει από επιστημονικές αποδείξεις, δεν συμβάλουν ούτε στην ανάπτυξη, ούτε στη μεγέθυνση, ούτε καν στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

Αντίθετα, πλήττουν την τσέπη των εκουαδοριανών οικογενειών και τη δυνατότητα να κατακτήσουμε ένα πιο ταχύ πρόγραμμα οικονομικής ανάκαμψης και ανάπτυξη, που είναι αυτά τα οποία χρειάζεται η χώρα μας».